تصمیم گیری ها برای صادرات کشاورزی نیازمند ضمانت اجرا

پایگاه خبری نسیم خاوران/ زینب رمضانی

زرشک یکی از محصولات کشاورزی منحصربه‌فرد ایران است که عمدتاً در استان خراسان جنوبی، به‌ویژه شهرستان‌های بیرجند و قائنات، کشت می‌شود. این محصول به‌دلیل شرایط اقلیمی خاص منطقه، از کیفیتی ممتاز برخوردار است و ایران به‌عنوان تنها تولیدکننده عمده زرشک بی‌دانه در جهان شناخته می‌شود. این مزیت نسبی، فرصتی ارزشمند برای صادرات و حضور در بازارهای جهانی فراهم کرده است.

زرشک ایرانی به کشورهای مختلفی از جمله آلمان، فرانسه، کانادا، روسیه، کشورهای حوزه خلیج فارس و آسیای میانه صادر می‌شود. با این حال، هنوز ظرفیت‌های فراوانی برای توسعه بازارهای جدید وجود دارد. برخی کشورها، به‌ویژه در اروپا، زرشک را به‌دلیل خواص دارویی و ارزش غذایی بالای آن در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی به کار می‌برند.

با وجود کیفیت بالا، صادرات زرشک با چالش‌هایی همچون بسته‌بندی غیراستاندارد، نبود برند ملی، نوسانات نرخ ارز، مشکلات گمرکی و ضعف در بازاریابی بین‌المللی مواجه است. همچنین، نبود زیرساخت‌های مناسب برای فرآوری و نگهداری محصول باعث می‌شود بخشی از محصول به صورت خام و با ارزش افزوده پایین صادر شود.

برای افزایش صادرات زرشک، نیاز به برنامه‌ریزی منسجم، آموزش کشاورزان و صادرکنندگان، تقویت برندینگ و حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی وجود دارد. حمایت‌های دولتی در حوزه تسهیل صادرات، استانداردسازی بسته‌بندی و سرمایه‌گذاری در فرآوری نیز می‌تواند نقش بسزایی در توسعه بازارهای جهانی داشته باشد.

صادرات زرشک نه تنها نقش مهمی در ارزآوری برای کشور دارد، بلکه به‌طور مستقیم و غیرمستقیم معیشت هزاران خانوار در خراسان جنوبی را تأمین می‌کند. توسعه صادرات این محصول می‌تواند به عنوان محرکی برای رونق اقتصادی منطقه و مهاجرت معکوس از شهر به روستا عمل کند، مشروط به آنکه موانع موجود به‌طور اصولی برطرف شوند.

احسان بیکی-  رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند- در گفت‌وگو با خبرنگار نسیم خاوران از خراسان جنوبی از محصولات مزیت دار استان  را نام برد و افزود: صادرات این محصولات مشکلات زیادی دارد اما در یک سال اخیر تصمیم‌های خوبی گرفته شده و امید است این تصمیم‌ها ضمانت اجرا داشته باشد.

وی تشکیل کارگروه توسعه زرشک استان را از اقدامات انجام‌ شده عنوان کرد و افزود: با راه‌اندازی این گروه کاری از تصمیم‌های جزیره‌ای در مورد زرشک جلوگیری می‌شود.

 رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی از اقدامات مهم این کارگروه به ساماندهی کارگاه‌های زشت پاک کنی اشاره کرد و متدکر شد: با این کار از خروج زرشک بی‌کیفیت و غیر استاندارد از استان جلوگیری می‌شود تا زرشک صادر شده از مبادی گمرکی دچار توقف یا امحا در کشور مقصد نشود.

 بیکی پیگیری راه‌اندازی گمرک تخصصی زرشک و عناب در استان را از دیگر اقدامات برشمرد که موافقت‌های اولیه انجام شده و این موضوع در حال پیگیری است.

 به گفته وی با راه اندازی گمرک تخصصی، همه صادر کننده‌ها و شرکت‌های مدیریت صادرات که دغدغه خروج زرشک را دارند با خیال راحت محصول مورد نیاز خود را از استان خریداری می کنند و در سایر استان ها سایر مجوزهای گمرکی آنها صادر می‌شود.

 وی‌ یکی از چالش‌های پیش رو  عرضه زرشک از بازارهای ثانویه مانند مصلای مشهد، مولوی تهران و ... بیان کرد که هیچ ضمانتی در مرغوبیت ندارد و به این ترتیب زرشک با قیمت بالا فروخته شده و زرشک نامرغوب در گمرک از بین می‌رود و فروشنده‌ هیچ تعهدی نسبت به فروش بار استاندارد به شرکت‌های مدیریت صادرات ندارد.

وی بر ساماندهی کارگاه‌های زرشک پاک کنی و راه‌اندازی گمرک تخصصی زرشک و عناب در خراسان جنوبی تاکید کرد و افزود: با اجرای این مهم مبدا زرشک برای همه ایران مشخص می‌شود.

 رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی با بیان اینکه از ۶ تا ۷ ماه گذشته راه‌اندازی گمرک تخصصی در استان در حال پیگیری است، گفت: باید شرکت‌های مدیریت صادرات مجاب شوند که ترخیص خود را از گمرک استان انجام دهند زیرا  اگر بار  این شرکت ها یک تا دو نوبت از استان ترخیص بخورد مجوز گمرک انجام می‌شود.

 بیکی با بیان اینکه کار شروع شده است گفت: ساماندهی کارگاه‌های زرشک‌پاک کنی انجام شده و امید است با راه اندازی گمرک تخصصی زرشک و عناب در استان، شاهد صادرات محصول با کیفیت از خراسان جنوبی باشیم.